هم ميهن! به زبان ملي ات بزي
-------------------------------------------------------------------------------
حميد دباغي
-------------------------------------------------------------------------------
هم ميهن!
براي دمكراسي٫ براي فرهنگ
براي آينده ايران
به زبان مادري خويش بينديش!
به زبان مادري سخن بگو!
به زبان مادري بخوان!
و به زبان ملي ات بزي!
يوردداش!
دئموكراسي اوچون٫ مدنييت اوچون
ايرانين گله جه يي اوچون
اؤز ميللي ديلينده دوشون!
تورك ديلينده دانيش!
تورك ديلينده ياز!
تورك ديلينده اوخو!
و آنا ديلينده ياشا!
هم ميهن!
زبان تركي زبان اكثريت نسبي مردم ايران٫ و زبان فارسي-دري در رده دوم زبان بزرگترين اقليت زباني اين كشور است.
يوردداش!
توركجه ايران اهاليسينين نيسبي اكثرييتينين ديلي٫ فارسجا – دريجه ايسه ايكيمينجي سيرادا٫ بو اؤلكه ده كي ان بؤيوك ديل آزليغينين ديليدير.
هم ميهن!
در حاليكه به طرزي غيرطبيعي و ضد دموكراتيك زبان اقليتي با ٣٥٫٩٤% يگانه زبان "دولتي" و "رسمي" كشور اعلام شده است٫ هم تركي آذري كه زبان داراي اكثريت نسبي ايران است (٤١٫٥% از جمعيت كشور) و هم زبانهاي اكثريت مطلق مردم ايران كه غيرفارسياند (مجموعا ٦٤٫٦% از جمعيت كل كشور) از سوي دولت از هيچگونه شناسايي قانوني و پشتوانه حقوقي برخوردار نيستند و به عمد و آگاهانه در معرض نابودي قرار گرفته اند.
يورداش!
آنتي دئموكراتيك و صونعي بير بيچيمده تكجه بير اقلييتين ديلي اولان فارسجا (٣٥٫٩٤%) اؤلكه نين تك "دؤولت" و "رسمي" ديلي قبول ائديلدييي حالدا٫ ايراندا نيسبي اكثرييته ماليك اولان توركجه (٤١٫٥%) و بو اؤلكه اهاليسينين موطلق اكثرييتيني تشكيل وئره ن باشقا ديللرين هئچ بيري دؤولت طرفيندن قانوني اولاراق تانينماميش و حوقوقي باخيمدان هئچ بير داياغا صاحيب دئييلديرلر. بو ديللر بيله ره ك و قصدي اولاراق يوخ اولماغا بيراخيليبلار.
هم ميهن!
براي تعميق و نهادينه ساختن دمكراسي٫ براي حفظ و گسترش فرهنگهاي ملي كشور٫ براي آينده مدني ايران٫ تو نيز از اعلان زبان اكثريت نسبي مردم يعني تركي آذري به همراه فارسي به عنوان يكي از دو زبان "دولتي" ايران (در نظام قانون گذاري٫ در روابط خارجي) و از شناسايي تمام زبانهاي ملي مادري ديگر از سوي دولت به عنوان زبانهاي "رسمي" كشور (در نظام آموزشي٫ وسايل ارتباط جمعي٫ سيستم اداري) حمايت كن!
تضمين حقوق گروههاي ملي و احترام به زبانهايشان٫ لازمه احترام به حقوق شهروندي است.
يورداش!
دئموكئراسينين كؤك ساليب درينله شمه سي و ايرانين مدني گله جه يي اوچون٫ فارسجا ايله ياناشي توركجه نين٫ ايرانين ايكي "دؤولت" ديليندن بيري اولاراق ائعلان ائديلمه سي (ياساما اورقانلاري٫ خاريجي علاقه لرده) و ايرانداكي باشقا بوتون ميللي ديللرين هاميسينين دؤلت طرفيندن بو اؤلكه نين "رسمي" ديللري كيمي تانينماسينا (تحصيل سيستئمي٫ مئدييا واسيطه لري و ايداري سيستئمده) سن ده آرخا چيخ.
ميللي قوروبلارين حوقوقلاريني تضمين ائتمك و اونلارين ديللرينه گؤرسه ديله ن سايقي٫ يوردداشليق حاقلارينا گؤرسه ديله ن سايقينين ايجابيدير.
-------------------------------------------------------------------------------
بر اساس داده هاي اتنولوق (آمار سال ١٩٩٧) زبان اكثريت نسبي مردم ايران تركي است.
در سال ١٩٩٧ تركي آذري جمعا با ٢٥٫٩٢٥٫٠٠٠ نفر متكلم زبان ملي ٤١% از جمعيت كل ايران را تشكيل ميداده است. (لهجه "تركي آذربايجاني" با ٢٣٫٥٠٠٫٠٠٠ نفر٫ ٣٧٫٣% از جمعيت كل٫ لهجه "تركي قشقايي" با ١٫٥٠٠٫٠٠٠ نفر٫ ٢٫٤% از جمعيت كل٫ لهجه "تركي خراساني" با ١٫١٢٥٫٠٠٠ نفر٫ ١٫٨% از جمعيت كل.)
در سال ١٩٩٧ فارسي با ٢٢٫١٥٠٫٠٠٠ نفر متكلم٫ زبان ملي ٣٥٫٩٤% از جمعيت ايران را تشكيل ميداده است. (لهجه هاي "فارسي" با ٢٢٫٠٠٠٫٠٠٠ نفر٫ ٣٥٫٩٢% از جمعيت كل٫ لهجه "دري" با ٨٫٠٠٠ –١٥٫٠٠٠ نفر٫ ٠٫٠٢٤% از جمعيت كل).
1 - برخى از محققين و صاحب نظران خارجى مانند "ارجيلاسون" در صدد توركان ايران را رقمى بين ٤٢٫٧% و ٥٣٫٨% جمعيت كل كشور برآورد كرده اند.
2 - ارقام داده شده در اتنولوق براى جمعيت توركان خراسان مربوط به سال ١٩٧٧ ميباشد. با توجه به ديگر آمار داده شده در اتنولوق كه مربوط به سال ١٩٩٧ ميباشند٫ جمعيت تقريبى سال ١٩٩٧ توركان خراسان با احتساب نرخ رشد جمعيت برآورد شده اند.
Labels: حميد دباغي
0 Comments:
Post a Comment
Subscribe to Post Comments [Atom]
<< Home