Friday, July 20, 2007



سنگسار در آزربايجان
-------------------------------------------------------------------------------
اسدالله خلخالي
-------------------------------------------------------------------------------
اخيرا جمهوري اسلامي ايران پس از ده سال وقفه، شخصي را در شهر تاكستان آزربايجان سنگسار نمود. جالب توجه است كه نخستين سنگسار اين جمهوري شيعه و فارس در سال ١٣٥٨ باز در شهري آزربايجاني «ااردبيل» بوده است. در واقع جمهوري فارس شيعي در عمر كوتاه خود بيش از ٧٥ در صد از سنگسارهاي خود را در آزربايجان جنوبي انجام داده و بيش از ٨٠ در صد سنگسار شوندگان در كل ايران ترك بوده اند.

تمركز سنگسارهاي جمهوري اسلامي در آزربايجان و ترك بودن اكثريت سنگسار شوندگان را مي توان از جوانب بسيار مطالعه كرد. از جمله اينكه سبك زندگي اي كه جمهوري اسلامي فارس در صدد تحميل آن بر مردم ايران است، بيشترين تضاد را با فرهنگ، سنن و نحوه زندگي سنتا سكولار تركان و آزربايجان كه مهد مدرنيته در ايران است دارد. گروهي نيز سنگسار اخير و اعدام چندين تن با جرثقيل در ملاء عام در تبريز پايتخت آزربايجان و مهد انقلابات را زهر چشم دادن به خلق ترك و ترساندن آنها از بلند نمودن صداي اعتراض براي احقاق حقوق ملي خود دانسته اند. البته اين احتمالات وجود دارند و شايسته بررسي اند، اما ما در اينجا به جاي بررسي اين جوانب، در صدد اشاره به نكته ديگري مي باشيم. آنچه در اينجا مد نظر ماست، سكوت و بي تفاوتي حيرت آور و سوال بر انگيز فعالان، تشكيلات سياسي و انجمنهاي حقوق بشري آزربايجان در مورد نقض صريح حقوق بشري و ملي تركان و آزربايجانيان توسط جمهوري اسلامي است.

اين بي تفاوتي مي تواند ناشي از دلايل زير باشد:

١- بسياري از فعالان و تشكيلات آزربايجاني، حتي به ظاهر تندروترين و افراطي ترين آنها كه خواهان استقلال آزربايجان جنوبي اند، درك درستي از اراضي اين آزربايجان جنوبي مورد ادعاي خود ندارند. اينان كه به ظاهر دشمن خوني شونيسم فارس، جريانات پان ايرانيستي و دولت بنيادگراي فارسگراي ايرانند، در تعريف حدود و ثغور آزربايجان عينا مانند همان شونيسم فارس، جريانات پان ايرانيستي و دولت بنيادگراي فارسگراي ايران، تقسيمات اداري دولتي را ملاك خود قرار مي دهند و آزربايجان را منحصر به دو استان آزربايجان غربي و شرقي دانسته و عينا مانند آنها بخشهاي تركنشين شمال غرب كشور واقع در استانهاي اردبيل، زنجان، گيلان، كردستان، قزوين، مركزي، تهران، قم و كرمانشاه را خارج از آزربايجان مي دانند. اين دسته كه ظاهرا با حرارت تمام از آزربايجان ناميده شدن مناطق شمال ارس در تاريخ، تعلق مناطق ارمني نشين در جمهوري آزربايجان و يا كردنشين در جنوب استان آزربايجان غربي به آزربايجان دفاع مي كنند، خود در عمل از آزربايجان ناميدن بيش از دو سوم از سرزمين ترك نشين آزربايجان در شمال غرب كشور طفره رفته، تعلق اين سرزمينها به آزربايجان را با نوشته ها و برخوردهاي خود منكر شده و عملا دو سوم خاك آزربايجان جنوبي را بي سر و صدا به قوم گويا اشغالگر فارس پيشكش مي كنند. البته طبيعي است همچو جريانات منحرفي وقايع استان قزوين را نيز غير مربوط به آزربايجان دانسته و خود را موظف به موضعگيري در باره آنها ندانند.

٢- بسياري از فعالان و تشكيلات آزربايجاني به ويژه انجمنهاي مربوط به حقوق بشر، متاسفانه دركي نادرست از حقوق بشر دارند. اينها صرفا حقوق زباني تركان آزربايجان را حقوق بشر قلمداد كرده و خود را موظف به دفاع از كساني آنهم منحصرا افرادي با تمايلات مليتگرايانه مي دانند كه به سبب فعاليت در باره حقوق زباني تحت فشار و تضييق جمهوري اسلامي قرار گرفته اند. طبيعي است كه در سايتها و گزارشات اين گونه فعالان سطحي نگر و انجمنهاي ناآشنا با حقوق بشر، خبر و انعكاسي از تضييق حقوق گوناگون مردم آزربايجان و ملت ترك در سراسر ايران از طرف دولت جمهوري اسلامي ايران، از جمله حقوق معوقه زنان؛ مجازاتهاي غيرانساني مانند اعدام، سنگسار، قطع عضو؛ تضييق حقوق تركان منسوب به گروههاي اعتقادي علوي (قزلباش، اهل حق)، جعفري (از جمله شيعيان غيرمعتقد به ولايت فقيه)، بهائيان در آزربايجان و غير آن؛ تضييق حق تجمع و تشكل مردم و گروههاي اجتماعي و مبارزات صنفي كارگران و معلمان آزربايجان و ترك در سراسر ايران و ... نمي توان يافت. حال آنكه تضييق همين حقوق از سوي دولت جمهوري اسلامي در مناطق كردنشين با دقت و جزئيات فراوان و به طور مداوم در سايتها و گزارشات فعالان و تشكيلات سياسي و انجمنهاي حقوق بشري كردي در ايران و خارج آن منعكس مي شود و به درستي به عنوان سركوب خلق كرد و كردستان شرقي به جهانيان و مراكز ذيصلاح عرضه مي گردد.

٣- بسياري از فعالان و تشكيلات سياسي آزربايجان، درك و نگرشي بسيار نادرست و سطحي از سياستهاي استعماري و آسيميلاسيون دولت جمهوري اسلامي داشته، اين سياستها را صرفا در اعمال محدوديتهاي زباني خلاصه مي كنند و از وجوه و ابعاد ديگر سياستهاي استعماري و آسيميلاسيونيست دولت جمهوري اسلامي غافل اند. حال آنكه سياست هاي آسيميلاسيونيست دولت جمهوري اسلامي و مستعمره سازي آزربايجان جنوبي بسيار وسيعتر از تضييقات زباني صرف بوده محدود به آن نيست و همه ابعاد اجتماعي، فرهنگي، سياسي، اقتصادي، ديني و جز آن را شامل مي شود. به عنوان مثال:

الف- تحميل حجاب و اكنون لباس ملي براي زنان تحت نام «طرح عفاف» و «پوشش ملي زنان ايراني»، علاوه بر تحديد آزاديهاي فردي زنان در انتخاب پوشش در كل ايران كثيرالمله، سياستي است كه مستقيما هويت ملي زنان ترك در سراسر ايران را نشانه گرفته است، چرا كه لباس سنتي زنان ترك از اساسي ترين مولفه هاي هويتي اين خلق است و از ميان بردن آن با حجاب اسلامي و يا چادر كه پوششي فارسي-زرتشتي است، مترادف با حمله به هويت تركي و آسيميلاسيون و فارسسازي خلق ترك است. تحميل «حجاب اسلامي» و «چادر زرتشتي-فارسي» به زنان ملل ساكن در ايران به مقصد كم رنگ كردن رنگارنگي و تشخص ملي ملل ساكن در ايران كه هر كدام طبق سنن و فرهنگ و تاريخ خود سليقه و سبك خاصي در انتخاب پوشاك داشته و داراي لباس ملي ويژه اي هستند، انجام مي گيرد و به همين دليل نيز در ضديت آشكار با فرهنگ و هويت ملي ترك و آزربايجان است. تحميل و ترويج حجاب اسلامي و چادر زرتشتي -فارسي در آزربايجان و يا ميان تركان، در مراكز دولتي، موسسات آموزشي و كوچه و خيابان در سراسر مناطق ترك نشين ايران همواره ميبايد از طرف تمام فعالان سياسي و حقوق بشري آزربايجان به عنوان سياستهاي فارسسازي ملت ترك تعقيب، منعكس و محكوم شود.

ب- تحميل «ولايت فقيه»، گماردن «نمايندگان ولايت فقيه» از مركز-فارسستان در شهرهاي آزربايجان و ديگر مناطق ترك نشين، «دادگاههاي ويژه روحانيت» وابسته به مركز، حتي تبليغ «شيعه امامي» كه تفسير فارسي شيعه دوازده امامي متشرعه است، آموزش اين مذهب فارسي در مدارس ترك و آزربايجان و تدريس آن در كتب تعليمات ديني مدارس در شهرهاي ترك نشين و آزربايجان مي بايست به عنوان يكي از اساسي ترين سياستهاي آسيميلاسيون و فارسسازي و مستعمره نمودن آزربايجان تلقي شود. شيعه امامي، ولايت فقيه و .... همه در ضديت كامل با هويت ملي خلق ترك و آزربايجان و درك سنتي مردمان ترك از اسلام و يا اسلام تركي اند. هر اقدامي براي تبليغ و ترويج شيعه امامي و ولايت فقيه در آزربايجان و ديگر مناطق ترك نشين ايران، از جمله وابستگي تحقيرآميز «حوزه هاي علميه» تربيت روحاني در آزربايجان به مراكز شيعي فارسستان و تدريس شيعه امامي در كتب درسي و مدارس مي بايد از سوي فعالان سياسي و انجمنهاي حقوق بشري آزربايجان مستقيما به عنوان اقدامي ضد ترك و ضد آزربايجاني از سوي دولت تعقيب، منعكس و محكوم شود. تاثير ترويج شيعه امامي فارسي در آزربايجان و ميان ملت ترك بويژه عشاير و روستائيان بر نابودي فرهنگ و هويت ملي ترك و آزربايجان، بسيار مخربتر و مهلكتر از ترويج زبان تحميلي و استعماري فارسي در ميان خلق ترك و آزربايجان است.

ج- «دولت ديني» در تضاد با سنت دولتمداري تركي قرار دارد. در ميان بيش از دويست دولت و امپراتوري تركي در تاريخ هرگز هيچ دولت تركي تحت سيطره مقامات «روحاني» و خادمان دين نبوده است، زمامداران ترك يا با دستگاه روحاني كه تحت كنترلشان بوده به مدارا رفتار كرده اند (مانند برخي شاهان صفوي و قاجار) و يا آشكارا به سركوب آن پرداخته اند (مانند نادرشاه و محمد شاه قاجار) و يا مانند دوره ايلخانان و احمد شاه قاجار بيطرفي مطلق ديني را مراعات نموده اند، اما به همه حال دولت ترك هميشه فوق دستگاه ديني و مستقل و جدا از آن بوده است. هر زمان نيز كه در يك دولت ترك قدرت و نفوذ روحانيون و خادمان دين افزايش يافته (مانند برخي دوره هاي صفوي و عثماني)، به همان نسبت خصلت تركي و هويت ملي تركي آن دولت به سرعت از ميان رفته است. بنابراين صرف وجود و حاكميت دولتي ديني در آزربايجان، آنهم دولتي غير آزربايجاني و مدافع مذهب فارسي شيعه امامي، وضعيتي برضد هويت ملي ترك و آزربايجاني، غيرمشروع و تحميلي است، چه برسد به اجرائات اين دولت فارس شيعه و غبر آزربايجاني بر اساس شيعه امامي فارسي در آزربايجان ترك مانند سنگسار، اعدام و قصاص زنان و مردان آزربايجاني و ترك.

٤- تقديم تصويري دگماتيك، سطحي، انعطاف ناپذير، متعصب، خشن، بدوي و غير انساني از اسلام، ويژه كاست روحانيون شيعه امامي فارسي است و در ضديت با درك اسلام نخبگان ترك و نيز اسلام مردمي ترك قرار دارد. اسلام نخبگان ترك و اسلام مردمي تركي كه بهترين نمونه آنرا به ترتيب در اسلام شمس تبريزي-مولاناي رومي و عشاير ايلات ترك شاهسئوه ن و قاشقاي، افشار و ... مي توان ديد، بر محور تساهل، تسامح و دوستي و محبتو سنن ملي تركي قرار دارد. وضعيت در سطح دولتي نيز اين چنين بوده است، به عنوان نمونه در تمام دوره حكومت ٧٠٠ ساله امپراتوري ترك عثماني، مجازات سنگسار شرعي تنها يكبار در سال ١٦٧٩ اجرا شده و زن متاهلي (همسر قواف عبدالله چلبي آقسارايي) به جرم همخوابي با مردي يهودي رجم شده است و پس از آن، اين حكم غيرانساني براي هميشه تعطيل گرديده است. بنابراين هر گونه مجازات خشن و غيرانساني كه به نام شرع از سوي جمهوري اسلامي در داخل مرزهاي آزربايجان جنوبي و همچنين ديگر نقاط ترك نشين ايران و حتي در مورد تك تك شهروندان ترك ايراني اجرا شود، مي بايست به عنوان تخريب ويژگيهاي رفتاري و آزاديهاي مذهبي تركان و آزربايجان از سوي دولت جمهوري اسلامي و بر عليه درك سنتي و مردمي خلق ترك از اسلام تلقي شده از سوي فعالان سياسي و انجمنهاي حقوق بشري آزربايجاني و تركي محكوم شوند.

٥- گروهي از فعالان سياسي و فرهنگي ترك و آزربايجاني اساسا مشكلي با حكم اعدام، سنگسار و يا ديگر احكام غيرانساني فقه شيعه امامي و حتي دولت ديني ندارند. اين گروه هر چند از جهت زباني داراي خود آگاهي و شعور ملي اند و اين شعور ملي همه روزه در حال گسترش و افزايش است و به درستي سياستهاي آسيميلاسيونيست و فارسسازي جمهوري اسلامي را نقد كرده به چالش مي كشند، اما در عين حال از آنجائيكه به اسلام شيعي امامي كه تفسيري فارسي از شيعه دوازده امامي (در مقابل جعفري و يا تفسير تركي شيعه دوازده امامي متشرعه) است قائل اند، از جهت ديني و مذهبي مي بايست به عنوان تركان فارس شده تلقي گردند. اين افراد هرچند در آغاز خوش نيت و پاكدل باشند، در نهايت مانند نمونه هاي سيد جمال الدين اسدآبادي، مهدي بازرگان، محمد حنيف نژاد، مصطفي چمران، مهدي باكري، محمد تقي جعفري و صدها ترك مذهبي امامي شده ديگر، در دراز مدت به جاده صاف كن استعمار فارسستان در آزربايجان و فارسسازي ديني و اعتقادي ملت ترك تبديل خواهند شد. از اينرو با جريانات سياسي ترك و آزربايجاني معتقد به شيعه امامي مي بايست با احتياط برخورد نموده و آنها را مبلغ مذهب ملي فارسها يعني شيعه امامي و فارسيگري در ميان تركان ايران و آزربايجان دانست. اين افراد و جريانات مي بايست درك كنند كه نمي توان از يك سو سياستهاي زباني قوميتگرايان فارس و دولت جمهوري اسلامي يعني تحميل زبان فارسي و دشمني با زبان تركي را تنقيد كرد و از سوي ديگر سياستهاي ديني قوميتگرايان فارس و دولت جمهوري اسلامي يعني تبليغ شيعه امامي فارسي در ميان ملت ترك و ترويج انديشه منحط اختلاط دين و دولت و ريشه كن كردن اسلام مردمي تركي و سكولار را مدافعه نمود.

بنابراين:
- دولت ديني، بر ضد سنت دولتمداري تركي و تاريخ آزربايجان است،
- مذهب شيعه امامي فارسي و همه تفرعات بدعت آميز آن مانند ولايت فقيه و ... در ضديت با فرهنگ و هويت ملي تركي و تفسير تركي شيعه دوازده امامي متشرعه يعني مذهب جعفري قرار دارد،
- ترويج شيعه امامي فارسي و اجراي احكام فقهي آن در آزربايجان، از اساسي ترين مولفه هاي فارسسازي ملت ترك و مستعمره ساختن آزربايجان توسط دولت ايران است
- اجراي احكام شريعت در آزربايجان مي بايست به عنوان اقدام آگاهانه دولت ايران براي تخريب و زدودن سنت ديرينه سكولاريسم خلق ترك و آزربايجان تلقي شود.
- ترويج فرهنگ خشونت، انتقام، تعصب، كينه توزي و بدويت به اسم شريعت و با انجام مجازاتهاي غيرانساني، در ضديت كامل با سنن و فرهنگ مردمي خلق ترك كه بر محور محبت و دوستي است قرار دارد.
- احكام سنگسار، اعدام، قصاص و .... در اسلام مردمي ترك كه بر اساس مدارا، تساهل و تسامح مذهبي جائي ندارد.
- اجراي مجازاتهاي دهشت انگيز ضدانساني مانند سنگسار، اعدامهاي خياباني و قطع عضو و انعكاس آنها در رسانه ها حتي انجام آنها در ملا عام مي بايد به عنوان سياست ترور دولتي براي در هم شكستن حس غرور ملي و انگيزه مقاومت ملت ترك بر عليه دولت جمهوري اسلامي فارسي تقلي شود.
- دولت ديني، شيعه امامي سازي خلق ترك، اجراي احكام شريعت، تفسير بدوي از اسلام، مجازاتهاي دهشت انگيز غير انساني، تبليغ فرهنگ خشونت و ..... همه در تناقض با روند مدني شدن، تجدد و توسعه آزربايجان اند.

با توجه به آنچه گفته شد انتظار ميرود فعالان فرهنگي، تشكيلات سياسي و انجمنهاي حقوق بشري ترك و آزربايجاني بويژه در خارج با تجديد نظري اساسي در اصول نارسا و معيارهاي تنگي كه به عنوان تضييق حقوق ملي و انساني ملت ترك و آزربايجان از سوي دولت جمهوري اسلامي براي خود تعريف نموده اند، موارد بسيار مشخصي مانند سنگسارها و اعدامهاي خياباني در آزربايجان را نيز در جرگه آن اصول و معيارها داخل، آنها را متماديا در گزارشات و سايتهاي خود منعكس و با رساترين وجه ممكن به اين اخلال حقوق ملي و انساني تركان و آزربايجانيان اعتراض كرده و آنها را محكوم كنند.

Labels:


Read more- Ardı- بقيه- آردي



گونئي آزربايجانين بايراق سورونو ان قيسسا سوره ده چٶزومه قاووشدورولماليدير
--------------------------------------------------------------------------------
حميد دباغي
--------------------------------------------------------------------------------




يوخاريداكي بايراق، گونئي آزربايجاني ايچه ريده، ديشاريدا، سيياسي، ايجتيماعي و عئلمي موناسيبتلرده اولدوقجا ياخچي شكيلده تمثيل ائده جك اويقون بير بايراقدير. بو بايراغين تمل اوچ اٶزه للييي "قوزئي آزربايجان بايراغي ايله عئيني اولماماقلا بيرليكده، اوندان اولابيله جك قده ر آز فرقلي اولماق"، "گونئي آزربايجانين دئوريمچي و اٶنچو سيياسي كيمليييني تمثيل ائتمك" و "توركييه و توركمان ائلي بايراقلارينا ياخينلاشماق"دير.

بايراق ميللتي يارادار، ميللت دٶولتي

اولوسال كيمليك بير توپلومو بير ياندان اٶز ايچينده بيرله شديريره ره ك، باشقا بير ياندان دا اٶته كي توپلوملاردان آييران اٶزه لليكلر و آيريليقلاردير. آشاغيدا سيرالانميش بو اٶزه لليكلر اولوسو يارادان اٶزه لليكلرله عئينيدير:

- اورتاق ديل و اورتاق يازي: تورك ديلي و تورك لاتين يازيسي.
- اورتاق يورد و توپراق: ايراندا تورك خالقي اوچون گونئي آزربايجان، قاشقاي يورد و آفشار يورد.
- اورتاق اردم، گله نه ك و گٶره نه كلر: آشيق كويو (موزييي) و تورك سٶزگٶركو (ادبيياتي)، اولوسال سٶيله نجه و بويلار (اوغوز خاقان، دده قورقود، كوراغلو، اصلي كرم، ...)، خيديرنبي بايرامي، اولوسال پالتارلار (قافقاز پالتارلاري، اويماقلاريميزين پالتارلاري شاهسئوه ن، قاشقاي،...)، قادين- اركك ائشيتلييي،.. ،
- اورتاق سيياسي اٶته ك (تاريخ): باي بك باشقالديريسي، تورك دٶولتلري اٶزه لليكله آزربايجان مركزلي اولان قاراقويونلو، آغ قويونلو، آزربايجان آتابكلري،... آزربايجان مشروطه اينقيلابي، آزاديستان حركتي، ميللي حٶكومت، خالق-ي موسلمان حركتي، هاراي من توركه م باشقالديريسي
- اورتاق دين و اينانج آنلاييشي: تورك جعفريليك فارس ايمامي شيعه لييه قارشيليق، تورك قيزيلباشليق كورد اهل-حقه قارشيليق، سئكولار اولان تورك خالق ايسلامي.
- اورتاق مدني قوروملار:
- اورتاق اٶلچو و بيريملر: توركجه يئدديجه (هفته) گونلري، آيلار، دٶنه نجه لر (فصللر) و اون ايكي ايلخيلي (حئيوانلي) تورك ييمي (تقويمي)...
- اورتاق اولوسال بايراق و آييتيم (سرود).

١- ايراندا تورك خالقينين ياشاديغي بٶلگه لري، مدني و سيياسي آلانلاردا، اٶزه ل تاريخي كيملييه صاحيب بير ائتنيك بيريم اولاراق تمثيل ائده جك بايراقلارا گره ك واردير.

٢- بئله بير بايراغي اوموقلاماق (دسته كله مك) لوزومن فئدئراليست و يا ايستيقلالچي اولماق آنلامينا گلمه ز. ايسته فئدئراليست، ايسته ر ايستيقلالچي، ايسته ر بونلارين هئچ بيرينه اينانمايان، آنجاق تورك خالقي و ياشاديغي بٶلگه لرين اٶزه ل و اٶزگون مدني، ائتنيك و تاريخي كيميلييه صاحيب اولدوغونا اينانان هر كس، بئله بير بايراغي اوموقلامالي و اونو منيمسه مه ليدير.

٣- ميللي بايراغين وارليغي، آيريجا تورك خالقي و بٶلگه لريني اٶز ميللي حاقلاريني الده ائتمه اوغرونداكي اوزون سيياسي ساواشيم سوره جيينده و دٶولتله شمه سيراسيندا تمثيل ائتمك آچيسيندان دا گره كليدير. بو گره كسينيم، سون دٶنه مده اٶلكه ايچي و ديشيندا، بوتون گٶسته ري، يورويوش، توپلانتي، اوتوروم و ائيله ملرده و ان سون گوئني آزربايجانين يو.ائن.پي.او′دا تمثيل ائديلمه سي سوره جينده گٶزلر اٶنونه سريلميشدير.

٤- اٶلكه ايچي و ديشيندا چوخ ساييدا گونئيلي شخص و قورومون، دوغرودان گونئي آزربايجاني تمثيل ائده جك بايراق ياراتما ايشينه قالخيشماسي، بئله بير ائحتيياجين وارليغينين ان آچيق گٶسته رگه سيدير.

٥- دولاييسي ايله اينديكي دورومدا گونئي آزربايجاني تمثيل ائده جك بير بايراغا گره ك اولماديغيني ساوونانلارين (گوناسكام و بير سيرا شخصييتلرين (گونتاي گنج آلپ...) گٶروشلري دوزگون دئييلدير.

بايراق سورونو، دٶولتله شمه سورونو دئييلدير، ميللتله شمه سورونودور

١- گونئي آزربايجانين اولوسال بايراغيني بيلرله مه سورونو، گونئيين موستقيل و يا فئدئرال اولماسينا، يا دا گونئي آزربايجانين اٶز دٶولتيني قوروب اٶز ميللي مجليسي-پارلامئنتيني ياراداندان سونرايا بيراخيلابيلمه ز. چونكو اولوسال و يا ميللي بايراق آديندان دا بللي اولدوغو كيمي ميللت و اولوسلا ايلگيليدير، دٶولتله يوخ.

٢- موستقيل و يا فئدئرال اولما، دٶولت ياراتما و يا مجليس قورما هاميسي ميللتله شمه دن سونرا گله ن دٶولتله شمه آشاماسي ايله ايلگيلي قونولاردير. حالبوكي تورك خالقي و گونئي آزربايجاني تمثيل ائده جك بايراغا قاووشما، اوندان داها اٶنجه كي آشاما يعني ميللتله شمه ايله ايلگيليدير.

٣- بيزيم كيمي دٶولتسيز ميللتلرده، ميللتله شمه دٶولتله شمه نين سونوجو دئييلدير، بلكه ترسي يعني دٶولتله شمه ميللتله شمه ميزين سونوجودور. بو گئرچه يي بئله ده ديلله نديره بيله ريك: بيزيم ميللتيميز و بايراغيميزي دٶولتيميز ياراتماياجاق، دٶولتيميزي ميللتيميز و بايراغيميز ياراداجاقدير. زامان آچيسيندان دٶولتله شمه دن اٶنجه گله ن اولوس و بايراق، قارشيليقلي بيچيمده بير بيري ايله باغلانتيليدير. اولوسلاشمادا ايله رله مه ميز، بايراق ائحتيياجيني دوغورور و بايراغين منيمسه نمه سي اولوسلاشماغيميزي سورعتله نديرير. دولاييسي ايله تورك خالقي و گونئي آزربايجانين اٶز اولوسال بايراغينا قاووشماسي، هم خالقيميزين ميللتله شمه سينه سورعت وئره جك هم ده خالقيميزي دٶولتله شمه يه بير آدديم داها ياخينلاشديراجاقدير.

٤- بيز دٶولتي اولمايان بير ميللتيك. بونون آنلامي، آديندان بللي اولدوغو تكين، دٶولت و اونون قوروملارينا، بو آرادا اولوسال مجليسيميزه صاحيب اولماديغيميزدير. بئله نچي ميللتلر ايسه، يعني دٶولتسيز ميللتلر، ميللي كيمليك و ميللي باغيمسيزليق موجاديله لريني و بو يولدا گره كه ن هر شئيي، او جومله دن بايراق كيمي سمبوللارين سئچيميني وار اولمايان و نه زامان وار اولاجاغي دا بللي اولمايان دٶولتلرينين ياراديلماسينا قوشوللانديرانمازلار.

٥- گونئي آزربايجانين اٶز دٶولت و پارلامئنتيني يارادابيلمه سي، آچيلان گله جه يين، بوگونون يارينين ايشي دئييلدير، بو اولكونون گئرچه كله شديريلمه سي بلكي اونلارجا ايل و قوشاق گره كديره جكدير. بيز دوروموموزدا اولان دٶولتسيز ميللتلر، اٶز سورونلارينين چٶزومونو، نه واخت و نه زامان قاووشاجاقلاري بللي اولمايان اٶز دٶولتلرينين ياراديلماسيندان سونرايا بيراخابيلمه زلر.

٦- دٶولت و مجليس تكجه وار اولان ميللي بايراغي رسميله شديريب اونا قانوني بير ايستاتو وئره ر، آنجاق بايراغين اٶزونو ياراتماز. دونيانين چاغداش سيياسي عورفوندا دا بو بئله دير. يعني مجليسين ياپاجاغي تك ايش، بو و يا باشقا شكيللرله تورك خالقي و گونئيي تمثيل ائده ن و يا ائتمه يه حاق قازانميش بير بايراغي، ياسالارلا قانوني و رسميله شديرمكدير، مجليسين ايشي يئني بير بايراق ياراتماق دئييلدير. بو يول و يٶنته م، توركييه و آزربايجان جومهورييتلري بايراقلارينين رسمي و ياساللاشديريلماسيندا، و نه ياراتيلماسيندا، ايزله نه ن يول اولموشدور.

٧- دونيانين چاغداش سيياسي عورفونده ده بئله بير شئي يوخدور. فيليسطين دٶولتي اولماديغي حالدا، فيليسطيني (خالقي، يوردونو) تمثيل ائده ن بايراق واردير. قونشولوغوموزدا كوردوستان دٶولتي اولماديغي حالدا اينديدن بو خالقي، يوردو و گله جكده قورولماق ايسته نيله ن كوردوستان دٶولتيني تمثيل ائده ن- اوزون سوره دن بري- كوردوستان بايراقلاري واردير.

٨- دولاييسي ايله تورك خالقي و گونئي آزربايجاني تمثيل ائده جك بايراغين سئچيميني، بليرسيز بير گله جكده آزربايجان دٶولتي يارانيب و ميللي مجليس قورولدوقدان سونرايا آتانلارين توتومو (آزربايجان فئدئرال دئموكرات حركتي، ... ) سيياسي آچيدان دوزگون دئييلدير.

اوغورلانان ياتاي آل، آغ، ياشيل شريد و آسلان –گونش- قيليج اوچلوسو

١- ايران بايراغي (اوچ ياتاي آل، آغ، ياشيل شريد و اورتاداكي آسلان –گونش- قيليج سمبولو) كٶكه ن اولاراق تورك خالقي و آزربايجانا عاييددير

٢- آنجاق قاجار تورك-آزربايجان دٶولتي ييخيلاندان سونرا و آردينجا تورك خالقي و آيدينلارينين يوز ايلليك درين بير يوخويا دالديقلاري ييرمينجي يوزايلده اوز وئره ن اولايلار نده ني ايله، بو بايراق گونوموزده هم ايران، هم بٶلگه و هم دونيادا ايرانليليق و فارسليق سمبولونا چئوريلميش و ائله جه تانينميشدير:

بوگونكو سيياسي عورفده ياتاي آل-آغ-ياشيل شريدلر ايرانليليغي (ايران ديلليليك، ايران سويلولوق) تمثيل ائدير. بو اوزدن بو شريدلر عئينن ايران ديللي خالقلارا منسوب اولان تاجيكلر و كوردلر طرفيندن ده اٶز ميللي بايراقلاريندا منيمسه نميشدير.

بوگونكو سيياسي عورفده آسلان، گونه ش و قيليج اوچلوسو، فارس و پرس شاهليغيني تمثيل ائدير. دولاييسي ايله بو آرم، بوتون فارس ميللييتچيلري طرفيندن، باشدا سلطنت طلبلر و مجاهدين اولماق اوزره، اٶز بايراقلاريندا منيمسه نميشدير.

٣- يوخاريدا سٶيله نه نلره داياراق، اٶنه ريله ن و گونئي آزربايجاني تمثيل ائده جك بايراق، ايران دٶولتي بايراغيندان (اوچ آل، آغ، ياشيل شريد؛ آسلان، گونه ش، قيليج اوچلوسو) فرقلي اولماليدير.

٤- دولاييسي ايله آزربايجان دئموكرات فيرقه سي و باشقا بير سيرا شخصييتيميزين (فدائي.....) اٶنه رديكلري بايراقلاردا، آرتيق ايله ري درجه ده ايرانلي-فارسلاشان بو اوچ بويالي شريدلري عئينن منيمسه مه لري، دوزگون بير توتوم دئييلدير.

آزربايجان جومهورييتينين بايراغي، گونئيي تمثيل ائده بيلمه ز

١- گونئي اوچون اٶنه ريله ن بايراق، قوزئي آزربايجان بايراغيندان فرقلي اولماليدير. اساسن اٶلكه ايچي و ديشيندا چوخ ساييدا گونئيلي شخص و قورومون، گونئي آزربايجاني تمثيل ائده جك بايراق ياراتماغا تشببوث ائتمه سي، حتتا بو ايشي گونئي آزربايجان دٶولتينين قورولماسيندان سونرايا حواله ائتمه ري بئله، آزربايجان جومهورييتي بايراغينين گونئييي تمثيل ائتمه ديينه اينانماغين سونوجودور.

٢- پيرينسيب اولاراق قوزئي آزربايجان بايراغي، سيياسي آچيدان قوزئي آزربايجانين اٶزونه خاص اولان ياخين تاريخي، دٶولتله شمه سوره جي و سيياسي كيمليييني تمثيل ائدير. گونئي آزربايجانين اٶزونه خاص و قوزئيدن فرقلي بير ياخين تاريخي، دٶولتله شمه سوره جي و سيياسي كيملييي اولدوغو اوچون، قوزئيده و قوزئيليلر طرفيندن اولوشدورولان آزربايجان جومهورييتينين بايراغي، گونئيين بايراغي اولابيلمه ز.

٣- آزربايجان جومهورييتنين بايراغيني گونئي آزربايجان بايراغي دييه قوللانماق، بير سيرا حوقوقي كيمليك پيرتلاشيقليغا، بو ايكي سيياسي، مدني و تاريخي بيريم و وارليغين سيياست دونياسيندا بير بيرينه قاريشماسينا يول آچار.

٤- گونئيده آپاريلان چتين اولوسال ساواشيمدا، قوزئي بايراغينين گنجلر طرفيندن قالديريلماسي، گونئيده جريان ائتمكده اولان ميللي قورتولوش ساواشيميني هم ايچه ريده و هم دونيادا باشقا بير اٶلكه يه باغلي، باشقا بير دٶولتدن آسيلي اولان بير حركت كيمي گٶسته ره ر، آيريجا بو بايراغي قالديران گنجلره جاسوس ماركي ووردوروب، اونلاري اولدوقجا آغير بير هزينه اٶده مه يه مجبور ائده ر.

٥- قوزئي آزربايجان بايراغينين، بوتٶو آزربايجاني تمثيل ائتمه سي ده تارتيشماغا آچيق بير قونودور. بوتٶو آزربايجان و بايراغي، قوزئي و گونئيين ائشيت بيچيمينده قاتيليمي ايله اورتايا چيخماليدير. اينديدن نه قوزئين بايراغي و نه ده گونئين بايراغي، تك باشينا كسينله شميش بوتٶو آزربايجانين بايراغي دييه سونولماماليدير.

٦- قوزئيليلرين باشدا ائلچي به ي كيمي شخصيتلريميزين منيمسه دييي قوزئيين بايراغي گونئيه داشيناجاقدير دوشونجه سي دوزگون بير دوشونجه دئييلدير. قوزي آزربايجانليلارين آزربايجانين بٶلوندويو و گونئيين سورونلارينين و اونلارين چٶزومونون ده گونئيليلرين سوروملوغوندا اولدوغو گئرچه يينه سايقي گٶسته رمه ليديرلر. دولاييسي ايله آزربايجان جومهورييتي بايراغينين عئينن گونئيين ده بايراغي اولدوغونو تبليغ ائده نلرين (گون آز تي وي، آراس اوغلو، آزربايجان جومهورييتدن چوخ ساييدا شخصين) توتومو دوزگون دئييلدير

گونئي آزربايجان بايراغي- تمل قاوراملار




١- ايراندا تورك خالقينين ياشاديغي و گله جكده موستقيل و يا اٶز ارك (اوتونوم) ايستاتوسو قازانما شانسي اولان هر بير بٶلگه يه بيره ر آيري بايراق گره كليدير. بو دورمودا ايراندا تورك ميللي دئموكراتيك ترپه نيشينه، تورك بٶلگه و تورك دٶولتلريني تمثيل ائده جك دٶرد بايراغا، "گونئي آزربايجان"، "قاشقاي يوردو" (گونئي ايراندا ياشايان آزربايجان توركلري ديياسپوراسينين قوراجاغي دٶولت)، "آفشار يورد" (قوزئي دوغو ايراندا ياشايان خوراسان توركلري ديياسپوراسينين قوراجاغي دٶولت)، و "خلجيستان" (خلج يورد؟) (گونئي آزربايجان دٶولتينه داخيل اولان خلجلرله مسكون و اوتونوم دٶولت) گره كسينيم واردير.

٢- گونئي آزربايجانين موستقيل سيياسي كيملييني تمثيل ائده جك و تكجه اونا اٶزه ل اولان بيرجه بايراغين قبول ائديلمه سي، عاجيل بير ائحتيياجدير و گئجديريله نمه ز. بو آچيدان "ت.د.پ." (تورك دئموكراتيك پيلاتفورمو-١٩٩٦ دا)، "گاموح" (گونئي آزربايجان ميللي اويانيش حركتي)، "گاييپ" (گونئي آزربايجان ايستيقلال پارتيسي) و باشقا قوروم -شخصلرين گونئي آزربايجانا بايراق اٶنه رمه لري اولدوقجا دوزگون و گره كلي بير سيياسي داورانيش اولموشدور.

٣- تورك خالقينا منسوب اولان هر شخص، شخصييت، مدني، ويا سيياسي قوروم و قورولوش، ياشاديغي بٶلگه يه باخيلماقسيزين (گونئي آزربايجان، قاشقاي يورد، آفشار يورد، خلج يورد)، بو بٶلگه لري تمثيل ائده جك بايراقلاري اٶنه رمه حاققينا ماليكدير.

٤- طبيعي اولاراق بايراق اٶنه رمه ده هر بٶلگه اوچون، او بٶلگه ده ياشايان شخص و شخصييتلر و يا او بٶلگه يه باغلي قوروم و قورولوشلارين اٶنجه ليكلري اولماليدير.

٥- ايدئآل اولان ياخلاشيم، هر شخص و قورولوشون اٶنه ريله ن بايراقلار آراسيندان ان چوخ به يه ندييي و اويقون گٶردويو بايراغي اٶز سايت، درگي، تئلئويزييون و باشقا يايينلاردا ايشله تمه سيدير. بئله جه هم خالق بو اٶنه ريله ن بايراقلار و اونلاري ساوونان قوروملارلا تانيش اولار و هم اوزون سوره ده، و زامان ايچينده بير و يا بير نئچه بايراق بونلار آراسيندان اٶنه چيخيب گونئين بايراغي اولما حاققيني قازانار.

ياپيلماماسي گره كه ن يانليشليق

١- اٶنه ريله ن بايراق، اولقون، اويقار (مدني)، چاغداش سيياسي تٶره (اخلاق) و دئموكراتيك آنلاييش ايلكه لرينه (پيرينسيبلرينه) سايقي گٶسته ريله ره ك خالقا سونولماليدير.

٢- بيرئيلر (شخصلر) و قورولوشلار، اٶنه رديكلري و اويقون گٶردوكلري بايراق ويا بايراقلاري، عئينن بو شكيلده يعني "اٶنه رديكلري" و يا "اويقون گٶردوكلري" بايراق و يا بايراقلار اولاراق خالق و دونيايا سونمالي و تانيتماليديرلار. هئچ بير شخص و يا قورولوش اٶنه ردييي، به يه ندييي يا دا اويقون گٶردويو بايراغي، كسينله شميش گونئي آزربايجان بايراغي دييه سونمامالي، تانيتمامالي و بئله نچي بير يانيلقييا گيرمكدن جيددي شكيلده اوزاق دورماليدير.

٣- چاغداش مدني سيياسي اخلاقا ترس اولان بو داورانيش، عئيني زاماندا تورك خالقينا و آزربايجانا ان بٶيوك ايهانتدير و تاريخ اٶنونده محكومدور. بئله داورانيشلاردا بولونان شخصلر و قورولوشلار ايفشا ائديلمه ليديرلر.

٤- دولاييسي ايله آنتي دئموكراتيك و سيياسي اخلاق باخيميندان سون درجه يانليش بير بيچيمده سونولان گاموح′ون اٶنه ردييي بايراق قبول ائديله بيلمه ز. بوتشكيلاتين بو قونوداكي آنلاشيلماز توتومو و يئريتدييي گٶركسوز سيياست، يعني اٶنه ردييي بايراغي گونئي آزربايجانين بايراغي دييه تحميل ائتمه يه قالخيشماسي، بوتونويله يانليش و قبول ائديلمه زدير.

اٶنه ريله ن بايراقلاردا آرانيلماسي گره كه ن اٶزه لليكلر

گئچه ن ايللرده گونئي آزربايجان و تورك خالقينين ياشاديغي اٶته كي بٶلگه لر اوچون بير نئچه بايراق اٶنه ريلمشيدير. اٶنه ريله ن بايراقلاردا ان اويقونونو سئچمكده بير نئچه ايلكه يه ايريم (ديققت) ائديلمه ليدير:

١- گونئي آزربايجان بايراغي، اولابيلديكجه قوزئي آزربايجان و توركييه بايراقلارينا بنزه رليك و اوخشارليغا ماليك و اونلارلا بير بوتونلوك ايچينده اولماليدير. گونئي آزربايجان، قافقاز و آنادولونين كسيشدييي، اٶرتوشدويو بير تورپاق و كيمليكدير. گونئي آزربايجان بير باخيما قافقازين اورتادوغوداكي اوزانتيسي ايسه، باشقا بير باخيمدان دا كيچيك آسيانين اورتادوغوداكي اوزانتيسيدير.

٢- اٶنه ريله ن بايراغين، قوزئي آزربايجان بايراغيندان فرقلي اولماسي گره كدييينه رغمن، گونئي و قوزئي آزربايجان بايراقلاري آراسينداكي فرق اولابيلديكجه آز اولماليدير. بو آچيدان، گاموحون اٶنه ردييي بايراق، آزربايجان جومهورييتي بايراغيندان اساسلي بير بيچيمده فرقلي اولدوغو اوچون، اويقون بير اٶنه ري دئييلدير.

٣- گونئي آزربايجان، قوزئي آزربايجانلا صاحيب اولدوغو باغلار قده ر، توركييه و دوغو آنادولو ايله ده، ديل، سوي، اينانج، سيياسي تاريخ و .... چئشيدلي باغلارا صاحيبدير. گونئي آزربايجان و ايرانين باشقا بٶلگه لرينده ياشايان خالقين سوي كٶكونو اولوشدوران ائل، اويماق و طايفالارين هاميسينا ياخيني توركييه تورپاقلاريندان بورايا كٶچ ائتميش طايفالاردير. آيريجا تاريخي و ائتنيك آزربايجانين و هابئله خالقيميزين اٶنه ملي بير بٶلومو توركييه سينيرلاري ايچينده قالميشدير. دولاييسي ايله گونئين بايراغي، قوزئيله اولدوغو كيمي، توركييه ايله صاحيب اولدوغو بو چوخ يٶنلو و تاريخي باغ و عئينيلييي ده اٶزونده يانسيتماليدير. بو باخيمدان گاموحون اٶنه ردييي بايراق توركييه بايراغي ايله هئچ بير اورتاق يٶنو اولماديغيندان دولايي، اويقون بير اٶنه ري دئييلدير.

٤- اٶنه ريله بايراق ائستئتيك باخيميندان يوكسه ك نئجه ليييه ماليك اولماليدير. ائستئتيك آچيدان دوشوك دوزئيلي و ذٶوقسوز اولان اٶنه ريلر قبول ائديله بيلمه ز.

٥- اٶنه ريله ن بايراقلار هر بٶلگه نين (گونئي آزربايجان، قاشقاي يورد، آفشار يورد، خلج يورد) تاريخي و يا سيياسي كيملييي ايله باغلانتيلي اولوب بو آچيلاردان آنلاملي اولماليدير.

اويقون بير بايراق

بو يازينين باشيندا يئر آلان بايراق، سون دٶنه مده بير نئچه اٶيره نجي طرفيندن اٶنه ريلميشدير. بو بايراق وار اولان اٶنه ريلر آراسيندا ان اويقون بايراق كيمي ده يه رله نديريله بيله ر. بو بايراق اوچ شريدلي، ياشيل-آغ-آل بويالاردان اولوشان و آي-اولدوزلو بير بايراقدير. بو بايراقدا قوزئي آزربايجانداكي سككيز بوجاقلي اولدوز يئرينه، بئش بوجاقلي اولدوز يئر آلير:

١- بو بايراقدا اوچ گٶي، آل و ياشيل شريدلر قوزئي آزربايجان بايراغيندا اولان شريدلرله (هم سيرالاري، هم انلري) عئينيدير. بورادا آل (قيرميزي) توركلوك (اسكي شامان، قيرقيز، اوغوز، قاراخانلي، بايبك، غزنه لي، سلجوقلو، خلج، عوثمانلي، ..... بايراقلاريندا اولدوغو كيمي)، گٶي آوروپا و چاغداشليق (آوروپا بيرلييي بايراغيندا اولدوغو كيمي) و ياشيل ايسلامي گئچميش و تاريخين سمبولودور.

٢- بو بايراق، قوزئي آزربايجان و توركييه بايراقلاريندا اولدوغو كيمي آي-اولدوزلودور. آي اولدوز گٶي تورك سيككه لرينده ده وارايدي.

٣- بو بايراقدا آي هيلالي آزربايجان و توركييه بايراقلارينداكينين عئينيسيدير.




٤- بئش بوجاقلي اولدوز: اولدوزون بئش بوجاقلي اولماسي بير ياندان گونئي آزربايجان و آزربايجان جومهورييتينين اٶزلرينه خاص كيمليكلري اولدوغونو وورقولاديغي حالدا، بو ايكيسينين بايراقلاري آراسينداكي آيريليغي ان آزا انديرير، بير ياندان گونئي آزربايجانلا توركييه نين چوخ يٶنلو باغلاريني وورقولايير. بير ياندان اونو ايسلام دونياسينا باغلايير، عئيني حالدا آزربايجانين سئكولار بير توپلوم اولاراق شيعه-سونني چكيشمه سينه گيرمه يه جه ييني بيلديرير:

الف: گونئي آزربايجانين، قوزئيدن باغيمسيز اولان كيمليييني تمثيل ائدير: بئش بوجاقلي اولدوز گونئي آزربايجان و آزربايجان جومهورييتينين هر بيرينين اٶزونه خاص كيمليكلري اولدوغو گئرچه ييني وورقولايير.

ب: ان اسكي تورك دٶولت سمبوللاريندان بيريدير: بئش بوجاقلي اولدوز ان اسكي زامانلاردان بري تورك سمبوللاريندان بيري اولوبدور. اٶرنه يين گٶك تورك يارماقلاري (سيككه لري) اوزه رينده ده بئش بوجاقلي اولدوزلار بتيمله نيبلر (تصوير ائديليبلر).

ج: گونئي آزربايجانين دئوريمچيليييني تمثيل ائدير: گونئي آزربايجان اينقيلابلار اٶلكه سي؛ اسارتي، كٶله لييي قبول ائتمه يه ن، اونلارا باش قووزايانلارين يوردودور. گئچميش تاريخيميزده باي بك حركتي و ياخين تاريخيميزده ستتارخان، خيياباني، و ميللي حٶكومتين پارلاق اولدوزو آزربايجان، تورك، ايسلام و دوغو دونياسيندا پارلايير. چاغداش دونيادا دا اينقيلاب و عوصيان سمبولو اولاراق تانينميش اولان بئش بوجاقلي اولدوزون گونئي آزربايجان بايراغي اوزره رينده قويولماسي، هم گونئيين اينقيلابچيليغي و چاغداشليغيني بو بايراغا دا داشييير.

د: توركييه و عراق-سورييه ديياسپوراميزلا اولان چوخ يٶنلو باغلاري وورقولايير: بايراقداكي بئش بوجاقلي اولدوز، گونئي آزربايجانين بير چوخ آچيدان، ائتنيك، بوي-اويماقلار، لهجه، اينانج (قيزيلباشليق)، و ..... توركييه ايله اولان اينساني، تاريخي، ديل-لهجه و سيياسي باغلاريني وورقولايير. بئش بوجاقلي اولدوز آيريجا گونئي آزربايجان بايراغيني بئش بوجاقلي اولدوزو اولان عراق و سورييه ده ياشايان توركمان ائلي ديياسپوراميزين بايراقلارينا دا ياخينلاشديرير.

ر- فارس شيعه چيلييينه قارشي بير ايچه رييي واردير: آي و بئش بوجاقلي اولدوز، بوگون دونيادا اٶزه لليكله خيريستييان دونياسيندا ايسلامين و آسلان-گونه ش-قيليج آرمي شيعه لييين سمبولو اولاراق آلقيلانير. شيعه –سونني داعواسي اٶزه لليكله سون ٥٠٠ ايلده هم خالقميزي، هم باشقا تورك خالقلاريني، هم موسلمان دونياسيني بٶلوب پارچالاميشدير. پهلوي رئژيمي بو نييتله بوتون موسلمان دٶولتلرين ترسينه قيزيل آي يئرينه آسلان-گونه ش- قيليجي اٶز سمبولو اولاراق سئچميشدي. اٶته ياندان ايرانين هم پهلوي و هم ايسلامي دٶولتلري تورك خالقي و آزربايجاندا شيعه فاناتيزميني آلوولانيرماقلا، خالقيميزي گئنه ده اسكيده اولدوغو كيمي اويوتماغا، اونو هم تورك دونياسيندان و هم مدني-لاييك دونيادان آييرماق ايسته يير. ايندي بيز، چوخونلوغو شيعه اولان و گئچميشده شيعه-سونني ايختيلافيني كٶروكله يه ن بير خالق كيمي اٶز، بايراغيميزدا ايسلام دونياسينين دا سمبولو قبول ائديله ن بئش بوجاقلي اولدوز و آيي سئچمه كله، دونيايا گونئي آزربايجانين گئچميش آجي يانليشليلاريندان درس آلديغيني، و بير يول داها شيعه-سونني چاتيشما و آيريشماسينا گيرمه يه جه ييني بيلديرير.


Labels:


Read more- Ardı- بقيه- آردي

Tuesday, July 17, 2007



آذربايجان ايقتيداري نين ميللي مدنييتيميزه قارشي غدارجا دوشمنليگي
--------------------------------------------------------------------------------
گونتاي گنجآلپ
--------------------------------------------------------------------------------
. بابک قالاسيندا يوروشلرده ياورولاري نين آلنينا “قاراباغ” يازيب ياپيشديرمیش اینسانلارین فوتولاريني چوخ گؤردوک. گرَکن تاريخي مقاملاردا بو سئمپاتي باکيدا ميللي دؤولتين قورونماسي اوچون پوتانسيل گوج آنلاميندادير. يالنيز بونو باکيدا بو گون ايقتيدار اولان حؤکومت آنلاييرمي؟

کئچن هفته آذربايجان دؤولت يئتيکيليلري نين چوخ چيرکين، ادبسيز، حئیثييتسيز و اخلاقسيز آچيقلامالارينا تانيق اولدوق. آذربايجان دؤولت يئتکيليلري گورجوستاندا ياشايان آذربايجانليلارين ايقتيصادي پروبلئملري نين حللي اوچون اوراداکي آنا ديلينده اولان مکتبلرين قاپانمالاريني تکليف ائتدي، اوتانمازجاسينا. گويا آذربايجان ديلينده کي مکتبلرين قاپانيب و گورجوستان وطنداشي اولان ياريم ميليوندان آرتيق تورک اينساني گورجو ديلينده اوخوسالار اونلارين ايشسيزليک پروبلئملري حلل اولاجاقميش. نه قدر خاينجه بير ياناشما.


--------------------------------------------------------------------------------

مودئرن جوغرافييانين آتاسي اولاراق بيلينن فرانسيز ژان قاتمن`ين “iconography- ميللي خيصلتين، ميللي ديلين ياييلديغي جوغرافييا” آديندا بير فورمولو وار. نه دئمکميش بو؟ يعني بعضي میللتلر تام شکيلده ميللي دؤولتلري نين چاتيسي آلتيندا ياشامازلار. تاریخی اولایلار بونو انگلله میشدیر. ميللي دؤولتين چاتیسی آلتیندا یاشایانلاردان علاوه، اؤزلليکله چئوره اؤلکه لرده ياييلميش اولاراق ياشارلار. ژان قاتمن دئيير کي، چئوره اؤلکه لرده ياشايان سويداشلاردان باشلاري نين اوستونده ميللي دؤولت اولان يوردا آرديجيل سئمپاتي آخيشي ساغلانير. بو دا گؤوده اولاراق کيچيلميش اولان بير میللتين روح پلانيندا داها دا بؤيومه سينه ايمکان يارادار. بونو داها راحات شکيکلده آنلايا بيلمه ميز اوچون اؤز دوروموموزا باخاليم. باکي مرکزلي دؤولت دونيادا ياشايان بوتون آذربايجانليلارين اورتاق سئمپاتي مکانيدير. خوصوصن گونئي آذربايجاندا ياشايان ميليونلارجا اينسانين قيبلگاهينا چئوريلميشدير. بابک قالاسيندا يوروشلرده ياورولاري نين آلنينا “قاراباغ” يازيب ياپيشديرمیش اینسانلارین فوتولاريني چوخ گؤردوک. گرَکن تاريخي مقاملاردا بو سئمپاتي باکيدا ميللي دؤولتين قورونماسي اوچون پوتانسيل گوج آنلاميندادير. يالنيز بونو باکيدا بو گون ايقتيدار اولان حؤکومت آنلاييرمي؟

کئچن هفته آذربايجان دؤولت يئتيکيليلري نين چوخ چيرکين، ادبسيز، حئیثييتسيز و اخلاقسيز آچيقلامالارينا تانيق اولدوق. آذربايجان دؤولت يئتکيليلري گورجوستاندا ياشايان آذربايجانليلارين ايقتيصادي پروبلئملري نين حللي اوچون اوراداکي آنا ديلينده اولان مکتبلرين قاپانمالاريني تکليف ائتدي، اوتانمازجاسينا. گويا آذربايجان ديلينده کي مکتبلرين قاپانيب و گورجوستان وطنداشي اولان ياريم ميليوندان آرتيق تورک اينساني گورجو ديلينده اوخوسالار اونلارين ايشسيزليک پروبلئملري حلل اولاجاقميش. نه قدر خاينجه بير ياناشما. سانکي گورجوستانين ايقتيصاديياتي چوخ اينکيشاف ائتميش و آذربايجانليلاردان باشقا بوتون گورجولر ايشله تامين ائديليرميش. گورجوستانين ايقتيصادي دورومو حاققيندا بوتون دونيانين گرکلي اورقانلاري لازيمي بيلگييه صاحيبديلر. اورادا آذربايجان ديلي لغو ائديلسه ده ايشسيزليک پروبلئمي حلل اولماز. گورجوستانين عومومي ايقتيصادي دورومو بونا ايمکان وئرمز. او زامان دوروم بو شکيلده ايکن ندن آذربايجان دؤولت يئتکيليسي اوزون ايللر بويو يازيب-اوخوما تجروبه سينه صاحيب اولان گورجوستانداکي آنا ديليميزده اولان مکتبلرين قاپانماسي اوچون جانفشانليق ائدير؟ آذربايجان دؤولتي نين خاين تمثيلچيلريني فارس شووينيزمي ايله بير جبهه ده بيرلشديرن عاميل ندير؟

بوتون دونيا دؤولتلري اؤز ديللريني باشقا اؤلکه لره داشيماق اوچون، باشقا اؤلکه لرده ياشايان اؤز سويلارينا آنا ديلينده مکتب آچماق اوچون بوللوجا پول خرجله ديکلري بير اورتامدا ندن آذربايجان ايقتيداري آنا ديليميزين گورجوستاندا ياساقلانماسينا تشببوث گؤسترير؟

آذربايجان ايقتيداري نين “بورچاليدا بيزيم ديلده اولان مکتبلري قاپادين!” سؤيله مه سي گورجوستانداکي آشيري گورجو ميللييتچيلريني داها دا جسارتلنديره جکدير. اونلار سادجه مکتبلري قاپاتماقلا يئتينمه يه جکلر، بورچاليني تورکلردن تميزله مه يه ده قالخيشاجاقلار. آذربايجان دؤولت تمثيلچيلري نين وطن خاينليگي گورجولري بو ايشه تشويق ائده جکدير. ساوونماسيز قالان بورچاليلار چتين وضعييتله قارشيلاشاجاقلار. ذاتن آنا ديلي ياساقلانان بير ميلليتين وارليغينا سون وئريلير آرتيق. ندن آذربايجان ايقتيداري گورجوستانداکي آذربايجان کيمليگينه سون وئرمه يه چاغيرير گورجو دؤولتيني. آذربايجان دؤولت يئتکيله ليري نين بو آچيقلاماسيني دويان گورجوستان البتته کي، بورچاليداکي آسيميلاسسيون سيياستيني داها دا گوجلنديره جکدير.

پئترول کمري نين تيفليسدن کئچيشي، گورجوستانين ايقتيصاديياتي نين آذربايجاندان نيسبي شکيلده آسيلي اولماسي باکي حؤکومتيني داها فرقلي پوليتيکالار و آلتئرناتیولرايزله مه يه سؤوق ائده بيلر. آنجاق باکي رسميلري نين ايزله ديکلري پوليتيکا دئييل، ميللي مدنييتيميزه و ميللي ديليميزه خيانتدير.

آذربايجان ايقتيداري نين بو اخلاقسيز، حئیثييتسيز و چاغ ديشي داورانيشيني محکوم ائتمک، بورچاليداکي آنا ديلينده اولان مکتبلرين داوامينا موراليزاسيون دستک وئرمک ميللي بيلينجه صاحيب اولان هر کسين گؤروه يدير.

۱۶/۰۷/۲۰۰۷

Labels:


Read more- Ardı- بقيه- آردي